Branża
Branża > Informacje dla branży > Newsy prasowe > Rolnictwo – prognoza na rok 2014

Rolnictwo – prognoza na rok 2014

Maria Sikorska, “AgroSzansa”

20 lat Wspólnej Polityki Rolnej (WPR) i 10 lat Polski w Unii Europejskiej. 2014 rok pod wieloma względami może się okazać dla polskich rolników wyjątkowy. Przed nimi nie tylko nowe szanse, ale także wyzwania. I co istotne – kolejna perspektywa finansowa Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2014-2020. Polska otrzyma najwięcej pieniędzy z budżetu Unii Europejskiej, choć mniej niż bezpośrednio po przystąpieniu kraju do Wspólnoty. Ale trudno się temu dziwić – jej nowymi członkami już przecież nie jesteśmy.

Nowy budżet w ramach WPR w Polsce przez wielu jest oceniany jako sukces, przez innych jako kompromis. Niektórzy postrzegają go jako synonim niewykorzystanych szans. Co może jednak bezspornie cieszyć – będzie on większy dla rolnictwa, przetwórstwa, obszarów wiejskich niż w okresie 2007-2013 – mimo tego, że ogólnie unijny budżet na Wspólną Politykę Rolną będzie mniejszy o około 11 procent.

Reforma Wspólnej Polityki Rolnej przewiduje przede wszystkim uzależnienie 30 proc. dopłat bezpośrednich od spełniania przez rolników wymogów ekologicznych. Ten przepis wejdzie jednak w życie dopiero w 2015 roku, a 2014 rok będzie okresem przejściowym. Wsparcie dla rolnictwa w tym zakresie będzie więc udzielane na dotychczas obowiązujących zasadach. Ekologiczne warunki w dopłatach rolnych to najważniejszy element reformy WPR. Wynika z niej, że rolnicy nie otrzymają 30 proc. bezpośrednich dopłat, jeśli nie będą “dywersyfikowali” upraw. W przypadku Polski niezwykle istotne jest to, że z tych wymogów będzie wyłączone ponad 80 proc. gospodarstw, ponieważ są małe i ta proekologiczna reforma ich nie dotyczy. Inną ważną zmianą, jest wykluczenie z otrzymywania dopłat rolnych m.in. lotnisk i terenów sportowych, mimo, że mogą być one użytkowane rolniczo. Szersze niż dotychczas i obowiązkowe we wszystkich krajach Wspólnoty, będzie wspieranie młodych rolników (tych, którzy nie osiągnęli jeszcze 40 roku życia). W ramach dopłat bezpośrednich mają oni otrzymywać przez 5 lat o 25 proc. więcej niż pozostali. Przyjęte tak niedawno przez ministrów rolnictwa ostateczne zasady Wspólnej Polityki Rolnej są zgodne z ustaleniami przywódców Unii, którzy w lutym 2013 roku uzgodnili stopniowe wyrównywanie dopłat we wszystkich państwach, w których dopłaty bezpośrednie do hektara są niższe od 90 proc. średniej unijnej (np. Polska). Co ważne, wszędzie dopłaty nie mogą być mniejsze niż 196 Euro na hektar, przy czym ten wskaźnik ma być osiągnięty do 2020 roku.

Od 1 stycznia 2014 r. obowiązywać będzie wyższy pułap pomocy de minimis. Podniesiono wysokość pomocy do 15 000 euro na beneficjenta w okresie trzech lat budżetowych, a pułap krajowy dla każdego państwa członkowskiego – do 1 proc. wartości produkcji rolnej.

Ponadto został przyjęty postulat Polski mówiacy, że kraje, które otrzymują dopłaty na poziomie poniżej 90 proc. średniej Unii Europejskiej, będą mogły przesuwać na te dopłaty do 25 proc. środków z II filaru WPR, czyli z Programu Rozwój Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020.

W ramach Wspólnej Polityki Rolnej polskie rolnictwo ma otrzymać przeszło 32 mld Euro w ciągu najbliższych siedmiu lat. Większość tych środków trafi do rolników i przedsiębiorców za pośrednictwem Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR).

Dodatkowo rozwój obszarów wiejskich w kraju będzie wsparty z funduszy spójności. Jak informował minister rolnictwa – Stanisław Kalemba, będzie to dodatkowa kwota w wysokości ok. 5,2 mld Euro, którą prawdopodobnie rozdzielą urzędy marszałkowskie. 2014 rok to jednak nie tylko zmieniony budżet, ale także nowa sytuacja na rynku krajowym. Producenci mleka o 2014 rok mogą być raczej spokojni – mimo widma przekroczenia tzw. kwoty mlecznej. Według analityków Agencji Rynku Rolnego (ARR), jeśli dynamika skupu mleka z ostatnich 2 miesięcy 2013 roku utrzyma się na porównywalnym poziomie, w następnych miesiącach może dojść do przekroczenia przez Polskę kwoty krajowej dostaw w roku kwotowym 2013/14. Jeżeli produkcja mleka przekroczy wyznaczony przez Komisję Europejską limit, to Komisja może nałożyć kary finansowe na producentów mleka. Taka sytuacja po wejściu Polski do Unii Europejskiej miała miejsce tylko 2 razy.

Najbliższe miesiące zapowiadają się bez większych zmian dla hodowców trzody chlewnej. Eksperci przypuszczają, że ponownie nie zabraknie świńskich górek i dołków. Optymistycznie w nowym roku zapowiada się sytuacja na rynku rzepaku. Rolnicy są na początku kolejnego sezonu upraw. Pierwsze szacunki wskazują, że powierzchnia zasiewów jest porównywalna z ubiegłoroczną. W większości upraw siew wykonano w terminie agrotechnicznym, warunki pogodowe do tej pory są dobre.

Zbóż ozimych pod zbiory w 2014 r. zasiano około 4,4 mln ha, czyli na poziomie roku ubiegłego. W nowym roku ceny kukurydzy będą nieznacznie niższe w związku z rekordowo wysokimi zbiorami w USA oraz zwiększoną podażą globalną. Z kolei produkcja ziemniaków w Polsce, jak prognozuje amerykański Departament Rolnictwa, wzrośnie w 2014 r. o 17 proc. po 30 proc. spadku w 2013 roku. Eksperci ze Stanów Zjednoczonych oceniają, że spadek produkcji trzody chlewnej i wynikający z tego niższy popyt na ziemniaki jako suplement paszy nie będzie zachęcał polskich rolników do upraw ziemniaków.

W sezonie 2013/2014 produkcja koncentratu jabłkowego w stosunku do sezonu poprzedniego ulegnie zmniejszeniu. Według szacunków Instytutu Ekonomiki Rolnictwa – wynieść ma ona 260 tys. ton w stosunku do rekordowych 300 tys. ton w sezonie 2012/2013. Wynikać to będzie z niższych w porównaniu do 2012 roku zbiorów jabłek przemysłowych.

Wiadomo już jakie w 2014 roku będą dopłaty do paliwa rolniczego. Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów, stawkę zwrotu podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego wykorzystywanego do produkcji rolnej ustalono w wysokości 0,95 zł na 1 litr oleju.

Ważne są dopłaty, ale także pieniądze na zakup czy dzierżawienie ziemi. W ostatnich dwóch latach Agencja Nieruchomości Rolnych ograniczyła wydzierżawianie państwowych gruntów, preferując ich sprzedaż. Stopniowo podnoszone są też opłaty za korzystanie z ziemi. W nowym roku nie będzie przedłużenia możliwości udzielania kredytów preferencyjnych na zakup ziemi. Co cieszy, 2014 rok ma być łaskawszy dla domowych budżetów. Wzrost cen żywności ocenia się na zaledwie ok. 1 proc. Pozostaje mieć nadzieję, że w 2014 roku polska żywność cieszyć się będzie taką samą popularnością i zainteresowaniem konsumentów w kraju i poza jego granicami jak w 2013 roku. Produktami, których sprzedaż do zagranicznych odbiorców wzrosła najbardziej są: nasiona rzepaku i żyta, olej rzepakowy, pszenica, jabłka, mrożone mięso wołowe oraz sery. Na pierwszym miejscu wśród największych naszych parterów handlowych niezmiennie pozostaje Republika Federalna Niemiec.

Źródło: www.regionalna.tvp.pl z dnia 30.12.2013 roku