Branża

Powiało chłodem

Autor: Marcin Oleszczak

Warunki atmosferyczne panujące w ciągu ostatnich kilku dni nie nastrajają optymistycznie. Niska wilgotność powietrza, spore dobowe wahania temperatury oraz spadki temperatury w ciągu nocy i nad ranem oddziaływują negatywnie na rozwijające się drzewa. W ciągu kilku ostatnich dni notowaliśmy niestety spadki temperatur, miejscowo nawet do – 6°C nad ranem.

Efekty działania ujemnych temperatur możemy obserwować w postaci nadmarzniętych pąków kwiatowych. Z obserwacji wynika, że największe uszkodzenia w tej chwili notujemy na odmianach triploidalnych: ‘Jonagoldach’ i ‘Mutsu’.

Niebagatelne znaczenie mają nie tylko ujemne temperatury, ale także oddziaływanie na rośliny niskich – nieujemnych temperatur, ponieważ ostateczne formowanie komórek jajowych i ziaren pyłku następuje w fazie różowego pąka. Przebieg warunków atmosferycznych może mieć więc wpływ na procesy zapylenia i formowania owoców.

Oto zestawienie temperatur, które w danej fazie fenologicznej uszkadzają 10% pąków lub kwiatów jabłoni:

  • nabrzmiewanie pąków: -11,9°C
  • ukazywanie się pierwszych liści: -7,5°C
  • pękanie pąków: -5,6°C
  • zielony pąk: -3,9°C
  • początek różowego pąka: -2,8°C
  • różowy pąk: -2,7°C
  • początek kwitnienia: -2,3°C
  • pełnia kwitnienia: -2,9°C
  • zawiązki – po kwitnieniu: -2,3°C

W trakcie ewolucji w rośliny wytworzyły cały szereg mechanizmów ograniczających oddziaływanie niskiej czy wręcz ujemnej temperatury. Polegają one głównie na unikaniu zjawiska krystalizacji wody w komórkach lub poza nimi: 
  • gromadzeniu w wakuoli głównie mono- oraz oligosacharydów, aminokwasów, białek powodujących zagęszczenie soku komórkowego (im wyższe stężenie soku, tym niższa temperatura jego zamarzania);
  • ochronie struktur komórkowych przed dehydratacją poprzez wzrost zawartości w błonach fosfatydylocholiny, fosfatydyloaminy, wielonienasyconych kwasów tłuszczowych;
  • syntezie krioprotektantów: proliny, polioli (mannitol, sorbitol), poliamin, oraz sacharydów – stabilizują one błony i zapobiegają zmianom konformacyjnym białek.
Podwyższenie odporności na chłód następuje na skutek:
  • przebudowy błon plazmatycznych, wzrost ilości w błonach wielonienasyconych kwasów tłuszczowych,
  • wzrostu aktywności enzymów antyoksydacyjnych oraz antyoksydantów (glutationu, kwasu askorbinowego (witamina C), tokoferolu (witamina E),
  • wzrostu aktywności osmoregulacyjnej.
Mechanizmy te są w wielu punktach zbieżne z ochroną roślin przed suszą.

Wymienione mechanizmy sugerują, w jaki sposób możemy wspomagać metabolizm roślin w warunkach chłodów i ujemnych temperatur. Wydaje się celowe zastosowanie mieszanin produktów na bazie alg morskich z produktami o wysokiej zawartości niektórych wymienionych powyżej aminokwasów. Przykładowo możemy zastosować mieszaninę FoliQ Ascovigor 3 l/ha + FoliQ Aminovigor 1 l/ha.

Źródło: www.ogrod.info.pl z dnia 05.04.2014 roku