Polski eksport jabłek w pierwszym kwartale 2016 r.

Mariusz Dziwulski, ekspert ds. analiz rynków rolnych, BGŻ BNP Paribas

Wstępne dane Eurostat, dotyczące eksportu jabłek w UE do krajów trzecich wskazują, że w pierwszym kwartale 2016 r. Polska  istotnie zwiększyła sprzedaż tych owoców poza Unię. Eksport jabłek z Polski do krajów trzecich w tym okresie wyniósł 247 tys. t i był o 21% wyższy niż w analogicznym okresie przed rokiem. Z danych wynika, że dynamika sprzedaży zagranicznej jabłek przyspieszyła w lutym i marcu. O ile jeszcze w styczniu sprzedaż jabłek z Polski do krajów pozaunijnych była o 25% niższa w relacji rocznej, to w lutym i w marcu br. poziom eksportu przewyższał ubiegłoroczny odpowiednio o 38 i 46%.

Największy wpływ na wzrost sprzedaży miało zwiększenie dostaw do Białorusi. Eksport jabłek do tego kraju z Polski wzrósł aż o 51% do poziomu 176 tys. t, w tym w lutym i marcu odpowiednio o 76 i 84%

Patrząc jednak na eksport ogółem, zmiany te są odzwierciedleniem zmian w strukturze sprzedaży, szczególnie jeśli chodzi o rynki wschodnie.

Nie opublikowano jeszcze danych o eksporcie jabłek za marzec br. na rynki Unii Europejskiej. Niemniej, biorąc pod uwagę tylko styczeń i luty br. polski eksport jabłek do krajów Wspólnoty zmniejszył się o ponad 36% do 80,5 tys. t. Biorąc pod uwagę silny spadek sprzedaży do krajów UE, łączny eksport jabłek z Polski (do i poza UE) w tych dwóch miesiącach wyniósł 222 tys. t i był o 14% niższy niż przed rokiem.

Spadek w największym stopniu dotyczył wschodnich krajów Unii Europejskiej (Litwy i Łotwy) a także Cypru. Sprzedaż jabłek na Litwę obniżyła się o  67% do niespełna 5,6 tys. t, w przypadku Cypru spadek wyniósł 80% (do 1,6 tys. t.). Istotne dla całego eksportu polskich jabłek było zmniejszenie dostaw na rynek Niemiec – eksport do tego kraju łącznie w styczniu i lutym obniżył się o 54% do 10,7 tys. t.

Słaby popyt miał odzwierciedlenie w utrzymujących się wysokich (r/r) zapasach jabłek w kraju a także utrzymujących się niskich cenach tych owoców. Według IERiGŻ-PIB przeciętna cena jabłek w skupie na eksport w kraju w marcu br. wyniosła 0,88 zł/kg i była o 8% niższa niż rok wcześniej.

Biorąc pod uwagę całą Unię Europejską, eksport jabłek w pierwszym kwartale wyniósł 536 tys. t i był o 18% niższy w porównaniu do analogicznego okresu przed rokiem. Spadek ten świadczy o słabym popycie na jabłka poza granicami Unii, co jest ważne w kontekście zmian kierunków eksportowych jabłek w Polsce. Zmniejszenie unijnej sprzedaży wynikało przede wszystkim ze zmniejszenia eksportu z Litwy (aż o 84%), która w poprzednim roku wysyłała jabłka głównie na Białoruś. Zmiany te są zatem w dużej mierze rezultatem ograniczania eksportu z Polski na Litwę.

Warto jednak zauważyć, że ogólnie sprzedaż jabłek w Europie zachodniej przebiega wolniej, choć jest dość zróżnicowana. W pierwszym kwartale eksport jabłek z Włoch poza granice UE zmniejszył się o nieco ponad 12%, a z Francji wzrósł natomiast o blisko 11%.